ModelSpoorGroep Valkenswaard

25 jaar ModelSpoorGroep Valkenswaard - Historisch overzicht

Hugo Baart

De ModelSpoorGroep Valkenswaard is voortgekomen uit de regio Valkenswaard verbonden aan de Modelspoorgroep “Oost Brabant”gevestigd in Helmond.

Een klein stukje geschiedenis

De regio Valkenswaard bestond uit 10 leden welke graag het oorspronkelijke station met emplacement van Valkenswaard wilden gaan bouwen. Het bestuur van de Modelspoorgroep  “Oost Brabant” gaf geen gehoor aan dat voorstel. Tijdens een bijeenkomst in Leende op 11 november 1989 is voor het eerst de naam Modelspoorgroep Valkenswaard genoemd. Maar er was nog geen sprake van een zelfstandige vereniging. We waren de werkgroep fine-scale binnen Modelspoorgroep Oost Brabant. De definitieve afscheiding van Modelspoorgroep Oostbrabant is in maart 1990 geweest. De officiële oprichting is geweest op 2 mei 1990. Dat is dan ook de datum die voor het jubileum moet worden aanhouden. De “ModelSpoorGroep Valkenswaard“ was daarmee een feit en had als doel de modeltreinhobby in de regio De Kempen te promoten en het station Valkenswaard met emplacementen omliggende bebouwing, gelegen aan het Bels Lijntje van Eindhoven naar Neerpelt (B), in model na te bouwen. De structuur van de vereniging werd serieus aangepakt. Er kwam een bestuur en er werden statuten opgemaakt. Deze statuten passeerden op 2 juli 1990 bij de notaris in Valkenswaard en er werd een lidmaatschap aangevraagd bij de Kamer van Koophandel. Ook werd een lidmaatschap aangevraagd bij de Nederlandse Modelspoor Federatie.

Hoe nu verder

ModelSpoorGroep Valkenswaard ging zeer vooruitstrevend maar vooral ambitieus van start. Er is een plan gemaakt om een modulebaan aan te leggen van 11 meter lang en 1,80 meter diep bestaande uit 13 modulebakken. Er werd een werkgroep “fine-scale” in het leven geroepen. Dit moest het kenmerk van de nieuwe modelbaan worden. Gekozen werd voor rails code 75 en de wissels werden zelf gemaakt. Let wel dat was 1989 zeer vooruitstrevend. Er werd een naamschild ontworpen, welke heden ten dage nog steeds dienst doet. Dit naamschild is gebaseerd op de vorm van de oude nummerplaten op van stoomloc 531-545 van de SS (NS 7111-7125). 

Er kwam een clubruimte beschikbaar op de eerste verdieping in “De Kloosterbel” te Dommelen waar eens in de 14 dagen, op woensdagavond, een clubavond werd gehouden. Echter die ruimte bleek veel te klein om de beoogde omvangrijke modulebaan te huisvesten en het nadeel was tevens dat na de clubavond alle modulebakken opgeborgen moesten worden in een kast. De ruimte werd immers ook nog gebruikt door andere verenigingen. Om die reden werd er bij de verschillende leden thuis naarstig gebouwd aan de diverse modulebakken en de inrichting van. Diverse gebouwen zoals, het station, het douane gebouw en een voormalige sigarenfabriek werden in recordtempo gebouwd en met een bescheiden baan werd ingeschreven voor de tentoonstelling RAIL 1990 in
‘s-Hertogenbosch. De inschrijving werd gehonoreerd en met een bescheiden modelbaan werd hieraan deel genomen.

Het tenniscentrum Valkencourt te Valkenswaard heeft het plan opgepakt om op 21 september 1991 een modelbouwdag te organiseren. De ModelSpoorGroep Valkenswaard is daar ook voor uitgenodigd. Dit evenement heeft er voor gezorgd dat een paar modelbouwers uit de regio zich bij de ModelSpoorGroep zich als lid hebben gemeld.
De tweewekelijkse clubavonden werden wekelijkse clubavonden maar veel aan de modulebakken werd er niet meer gewerkt. Het plan was wat te hoog gegrepen. Daarom werd besloten het oorspronkelijke plan drastisch te wijzigen en vervolgens op 7 modules van 90 x 70 cm het emplacement Valkenswaard te bouwen. Er werd ook meer vrijheid genomen. Het thema werd: ”zo zou het in Valkenswaard geweest kunnen zijn”.

Nieuwe clubruimten en nieuwe initiatieven

Er werd aan de modelspoorgroep een nieuwe locatie aangeboden boven het Sport- en ontmoetingscentrum “De Belleman” gelegen naast de oude locatie. De nieuwe locatie was dusdanig groot dat de modelbaan “Valkenswaard” daar volledig kon worden opgesteld. De beschikbaar gestelde ruimte was helemaal alleen voor de ModelSpoorGroep. Vanaf die tijd werd de ModelSpoorGroep ook nieuw leven ingeblazen. Er kwamen weer nieuwe leden bij die voor nieuwe initiatieven zorgden. Men moest met de tijd mee en er werd een website gebouwd www.msgvalkenswaard.nl en met veel elan werd de modelbaan “Valkenswaard” afgebouwd. De analoge modelbaan Valkenswaard werd gedigitaliseerd en bestuurd door middel van Koploper.  Met de modelbaan “Valkenswaard” zijn veel nationale en internationale beursen bezocht. Maar ook een modulebaan heeft zijn houdbaarheid en dus werden er plannen gesmeed om een nieuwe modelbaan te bouwen. Het moest wederom een oer Nederlandse baan worden met als thema “De Kempen”. Nu heeft er in de Kempen, met uitzondering van het Bels lijntje, nooit een spoorbaan gelegen het thema werd: ”zo zou het in de Kempen kunnen zijn”. Voor de nieuwe modelbaan werden tal van karakteristieke objecten gebouwd die we her en der in de Kempen nog tegen komen, zoals de melkfabriek van Hoogeloon, de standerdmolen van Bergeijk, de Dommelsche watermolen en de Dommelsche bierbrouwerij in Dommelen. De oude baan “Valkenswaard” werd verkocht en er kwamen voldoende financiële middelen vrij om de nieuwe modelbaan naar behoren af te werken en het nodige rijdende materieel aan te schaffen. Ook deze modelbaan is geautomatiseerd en wordt bestuurd door middel van Koploper. Eurospoor 2011 heeft de primeur gekregen van de nieuwe modelbaan “De Kempen” . Ook met deze modelbaan zijn vele nationale en internationale tentoonstellingen bezocht. Hoogtepunten zijn de Warley show 2012 in Birmingham (GB) en OnTraXs in Utrecht in 2013 geweest. Aan de modelbaan “De Kempen” wordt nog steeds gesleuteld om deze verder te optimaliseren.

Mini baantjes

Drie leden, te weten Hans van den Boom, Peter Dillen en Hugo Baart hebben het initiatief genomen om mee te doen aan de mini-baantjes wedstrijd. Deze werd gehouden tijdens de Modelspoorexpo 2008 in Mechelen (B). Daarvoor werd een mini-baantje gebouwd met als thema “Veldhoven 1935”. Het is een stukje dorpsgezicht van Veldhoven in de tijd dat er een stoomtram reed van Eindhoven naar Reusel v.v. Peter Dillen kwam met het idee, gezien de zeer beperkte ruimte die beschikbaar was voor een mini-baantje, te gaan bouwen in perspectief zodat het een driedimensionaal schilderij zou worden. Het mini-baantje is toen gevat in een schilderijlijst en kwam aan de voorzijde gedeeltelijk uit die lijst. Dit nooit eerder vertoonde ontwerp was zo’n succes en er kwamen zoveel positieve reacties los dat eerste prijs werd behaald. Met dit mini-baantje is wederom het tentoonstellingscircuit met groot succes bewandeld. Dit succes smaakte naar meer en er werd weer ingeschreven voor een nieuwe mini-baantjes wedstrijd,  gehouden tijdens de Modelspoorexpo van 2010. Dit mini-baantje kreeg de naam B.A. Bodil en is een fictief berglandschap waarin de suggestie wordt gewekt dat een railbus een dal in rijdt. Er rijden 4 identieke railbussen van schaal 1: 25 tot schaal 1 : 400. Op dit mini-baantje is ook de nodige animatie aanwezig zoals een werkende smid, een monteur die aan een Citroën Traction Avant staat te werken, een kind wat met een treintje aan het spelen is, en diverse realistische geluiden. Met “B.A. Bodil” werd in Mechelen wederom de eerste prijs behaald. Er waren nog meer successen:

de “OnTraXs Award 2011”, de eerste prijs tijdens Euromodelbouw 2011 in Genk (B), de eerste prijs en overall Award tijdens de Warley show 2012 in Birmingham (GB). Van veel  beursorganisatoren in binnen en buitenland komen uitnodigingen binnen om met één van de twee mini-baantjes naar hun show te komen.

Workshops

Om het hoge niveau van de banen te blijven behouden, investeert de club in zijn mensen. Diverse cursussen worden aan de leden aangeboden. Degenen binnen de club met een bepaalde deskundigheid geven deze. Zo worden er bijvoorbeeld cursussen gegeven in digitaliseren, werken met styreen, scenery van bergen, weatheren, kleurenleer en google sketchup. 

Open dag 2013 in Valkenswaard

Om de inwoners van De Kempen en met name van Valkenswaard in de gelegenheid te stellen de modelbanen van Modelspoorgroep Valkenswaard in levende lijve te gaan zien,  is besloten om een open dag te organiseren en die te houden in een winkelruimte in het winkelcentrum “De Kerverij” te Valkenswaard. Dit was op een extreem koude koopzondag: het publiek stroomde naar binnen. Een voorzichtige schatting is dat we meer dan 800 bezoekers hebben gehad. Een ongekend succes en een geweldige boost voor de vereniging. Het ledental ging met sprongen omhoog en de ModelSpoorGroep telt momenteel 22 leden.

Plannen voor de toekomst

Momenteel vinden er oriënterende gesprekken plaats voor het bouwen van een nieuwe modelbaan. Het moet een Noors baantje worden gelegen aan de Zweedse grens. De plannen zijn in ver gevorderd stadium en de verwachting is dat begin 2015 een aanvang genomen kan worden met de bouw van “het Noors baantje”. Dit baantje is tevens een ode aan de veel te vroeg overleden prominent clublid Erik Teunissen. Erik was begeesterd van Noorwegen en de Noorse Spoorwegen en heeft in zijn leven ontzettend veel Noors rijdend materiaal verzameld. 

Jubileum

Om het 25 jarige jubileum van ModelpoorGroep Valkenswaard groots te vieren, werd er  op zondag 15 maart 2015 in Sport en Ontmoetingscentrum “De Belleman” een modelspoordag gehouden waar niet alleen de modelbanen stonden opgesteld van de ModelSpoorGroep Valkenswaard maar ook van individuele leden en enkele modelspoorvrienden die met hun modelbaan acte de présence gaven. In totaal stonden er een 10 tal modelbanen opgesteld. Ook met de kinderen was er rekening gehouden. Er is een rangeerbaantje gemaakt waar de kinderen onder begeleiding van meester Jan hun rangeerdiploma konden halen.